Böbrek taşı, böbreklerde kanın temizlenmesi sırasında minerallerin ve tuzların tortular bırakması nedeniyle gerçekleşir. Böbrek taşları ciddi ağrılara neden olarak acil müdahale gerektirebilir. Mide bulantısı, kusma gibi belirtiler ile kendisini belli eder. Böbrek taşı tedavisi, taş oluşumunun nedenine bağlı olarak tedavi edilebilir. Farklı tedavi yöntemleri mevcuttur.

Böbrek Taşı Tedavisi Nasıl Olur?

Böbrek taşı tedavisinde birçok unsur dikkate alınarak tedavi planlaması yapılır. Burada taşın konumu, boyutu ve tipi tedavinin hangi yöntemle gerçekleştirileceğini belirleyen unsurlardır. Özellikle böbrek taşının büyüklüğü arttıkça, taşın kendiliğinden düşme ihtimali azalır ve daha ileri tedavileri gerektirir. Konumu açısından da böbreğin üst kısımlarında yer alan taşların düşme şansı alt tarafta yer alanlara göre daha yüksektir.

Ayrıca tedavi yöntemleri, hastanın gösterdiği semptomlara da bağlıdır. Böbrek taşı sıklıkla tekrarlanıyorsa, altta yatan neden araştırılmalıdır. Kandaki değerler detaylı olarak incelenmelidir. Hastanın metabolik veya hormonal bir sorunu olup olmadığı anlaşılmalıdır. Böbrekte var olan anomaliler değerlendirilip, bunlara uygun olarak tedavi yapılmalıdır.

Böbrek Taşı Tedavisi Çeşitleri

Böbrek taşı çeşitli yöntemlerle tedavi edilebilen bir hastalıktır. Peki böbrek taşı tedavisi için hangi yöntemler kullanılır? Öncelikle bu yöntemler böbrek taşının böbrekteki taşın büyüklüğüne ve konumuna bağlı olarak farklılaşır. Böbrek taşlarının küçük boyutlu olanları idrar yolu ile atılabilir. Küçük boyutlu olanların tedavisi bol su, ilaç gibi yöntemlerle yapılabilir. Büyük boyutlu taşlar ses dalgaları ile kırılabilir, üreteroskopi işlemiyle cerrahi olarak tedavi edilebilir.

Su: Böbrekteki küçük taşlar, hastanın bol su içmesiyle doğal olarak kendiliğinden düşebilir. Gün içerisinde 2-3 litre su içerek, idrar yollarını ve böbreği temizlemede etkili olabilir. Yeteri kadar su tüketen kişilerin idrar renkleri berraktır. Böbrek taşı tedavisinde de bu sonuca ulaşmak istenilir.

İlaç: Böbrek taşı tedavisinde, böbreklerdeki kasları harekete geçirici ilaçların kullanılması, taşların daha rahat düşürülmesine yardımcı olabilir. İlaçlar, daha rahat bir taş düşürme süreci sağlayabilir. Bu süreçte yaşanacak ağrılardan dolayı ağrı kesici ilaçlar da kullanılabilir.

Ses Dalgaları (SWL): Ses dalgaları taş düşürme tedavisi, ilk yöntemlerle düşürülemeyen taşlarda uygulanan bir tedavidir. Vücudun dışarısından ses dalgaları ile güçlü titreşimler oluşturulur ve bu şekilde böbreklerdeki taşlar küçük parçalara ayrılabilir. Böylece küçülen taşlar, idrar yoluyla vücuttan atılır. Taşın böbrekteki konumuna ve büyüklüğüne göre bu şok dalga tedavisi süresi değişebilir. Ortalama 30-45 dakika süren bu işlem, çok şiddetli ağrılara neden olmaz. Ancak hafif ağrılar hissedilebileceği için sedasyon veya hafif bir anestezi gerektirebilir. Ameliyatsız böbrek taşı tedavileri arasında yer alan bu işlem 2 santimden küçük böbrek taşlarında etkilidir.

Üreteroskopi: Bu cerrahi yöntemle birlikte böbrek içerisine ince aletler yardımıyla girilerek taşlar kırılır. Kıvrılabilen cihazlar ile idrar yolunun girişinden böbreklere kadar ulaşılır. Çıkartılabilecek boyuttaki taşlar çıkartılır. Büyük boyutta kalan taşlar da lazer yardımıyla küçük parçalara ayrılır. Böbrek taşı, retrograd intrarenal cerrahi yöntemiyle ya kırılarak ya da bütün halinde çıkarılarak tedavi edilir. İşlem esnasında şüpheli bir durum görülürse, parça alınarak biyopsi yapılabilir.

Üreteroskopi işlemi genel anestezi altında yapılan cerrahi bir operasyondur. Ameliyat esnasında parçalanan taşların mesaneye kolayca ulaşabilmesi için stent takılabilir.

Böbrek Taşı Oluşumunu Önlemek İçin Neler Yapılabilir?

Böbrek taşları farklı nedenlerden kaynaklı olarak meydana gelebilir. Az su tüketimi, taş oluşumuna neden olacak şekilde beslenmek veya genetik kaynaklı olabilir. Bazı önlemler alınarak, böbrek taşı oluşumu önlenebilir. Öncelikle yeterli miktarda su tüketilmesi gerekir. Özellikle sıcak iklimlerde yaşayanlar veya sık sık egzersiz yapanlar daha çok su tüketmelidir. Dengeli bir şekilde beslenme düzeni oluşturulmalıdır. Tuz tüketimi, böbrek taşına neden olabilir. Tuz tüketimi dengeli bir şekilde yapıldığında ve azaltıldığında böbrek taşını önlemede yardımcı olur. Ayrıca diğer sağlık sorunlarının risklerini de azaltır.

Böbrek Taşı Tedavisi İçin Hangi Doktora Başvurulmalıdır?

Böbrek taşı tedavisi için başvurulacak doktor bir üroloji uzmanı olmalıdır. Üroloji uzmanları; böbrek taşı, mesane, prostat sorunları ile ilgilenir. Yanlış beslenme veya zararlı alışkanlıklar sonrasında böbreklerde çeşitli hastalıklar meydana gelebilir. Böbrek taşı oluşumunda birçok neden vardır ve tedavisi de bu nedenlere göre alanında uzman doktorlar tarafından yapılmalıdır. Böbreklerde oluşan hastalıklar ileri düzeylere gelindiğinde böbrek yetmezliğine kadar ilerleyebilir. Bu nedenle hastalıkların tedavi edilmesi gerekir. Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Kıraç böbrek taşı tanı ve tedavisiyle ilgili hizmet vermektedir.

Böbrek Taşı Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Böbrek taşı tedavisi, hastanın böbreklerinde bulunan taşın boyutuna göre değişmektedir. Küçük boyutlardaki taşlar idrar yolu ile atılabilirken büyük boyutlu taşlar için cerrahi tedavi gerekebilir. Doğal yollarla taş düşürmek için bol sıvı tüketilmeli ve doktorun önerdiği ilaçlar kullanılmalıdır. Bu süreç ortalama 2 hafta içerisinde tamamlanır. Ancak doğal yollar ile düşürülemeyen taşların tedavisi ameliyat veya şok dalgası ile taş kırma işlemleriyle gerçekleştirilir. Ameliyat süresi taşın büyüklüğüne göre değişmektedir.

Böbrek Taşı Tedavisi Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?

Böbrek taşı tedavisi sonrasında hastanın dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır. Öncelikle, taş tedavisinden sonra alkol ve sigaranın bırakılması veya azaltılması gerekir. Kişi iyileşme sürecindeyken kendini yormamalı ve fazla hareket etmemelidir. Besin değeri yüksek olan yiyecekler tüketilmelidir. Doktorun verdiği ilaçlar da düzenli olarak içilmelidir. Bol sıvı tüketilmelidir. Tuz tüketimi aza indirilmelidir.