Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Kıraç, prostat kanserinde robotik cerrahi tedavisini sizler için anlattı.

Yaşlanan erkeğin en önemli sorunlarından birisi prostat büyümesi oluyor. Erkeklerin yaşı arttıkça prostat büyümesi ile ilgili sorunları hem hasta için hem de hekim için önemli hale geliyor.

Prostat, erkeklerde idrar torbasının çıkışında yerleşmiş 15-20 gram boyutunda bir organdır. Spermin sıvılaşmasını sağlayan bir hormon üretir ve idrar yolunun devamlılığını sağlar. Prostat büyümesi 40'lı yaşlarda başlar ve yaş ilerledikçe devam eder. Bu büyüme iyi huylu ve kötü huylu büyüme şeklinde olur. İyi huylu büyümeye, Benign Prostat Hiperlazisi (BPH) ve kötü huylu büyümeye ise prostat kanseri deniliyor.
İyi huylu ve kötü huylu büyümenin teşhisi ve tedavisi tamamen farklıdır. Süreçleri ve takipleri de farklı şekilde olur.

Ancak her iki durumda da hastanın yakınmaları benzerdir. İdrar yaparken zorlanma, sık idrara çıkma ve gece idrara çıkma gibi bulgular her iki büyümede de görülür. İyi huylu büyüme bulguları ile hastaneye başvuran bir hastanın öncelikle dikkatlice değerlendirilmesi gerekir ve büyümenin ne şekilde olduğu ortaya konmalıdır. İyi huylu ya da kötü huylu büyüme ayrımı için hastalara PSA denilen bir hormon testi ve parmakla prostat muayenesi yapılıyor. Ayrıca gerekli durumlarda bu ayrım için prostatın MR (Manyetik Rezonans) ile incelenmesi ya da son çare olarak prostat biyopsisi yapılabilir.

Prostat kanserinde robotik cerrahi

Prostat kanseri tanısı konan hastada öncelikle hastalığın evrelemesi yapılmalıdır. Yani yaygınlık derecesi belirlenmelidir. Eğer hastalık prostata sınırlı ise tedavi cerrahidir. Prostat kanserinde yapılan ameliyata biz radikal prostatektomi diyoruz. Cerrahi tedavi açık ya da kapalı yöntemlerle yapılabilir. Açık cerrahi standart bir ameliyattır. Kapalı ameliyat ise robotik teknik ile yapılan ameliyattır. Robot son 20 yılda üroloji pratiğine girmiş daha gelişmiş bir yöntemdir.

Robotik cerrahi, kapalı bir ameliyat tekniğidir. Hastanın karın boşluğu gaz ile şişirilerek robotun kolları yaklaşık 8 mm’lik genişlikteki deliklerden karın boşluğuna sokulur ve karın içinde üç boyutlu ve daha detaylı görüntü saptanarak cerrah ameliyatı yapabilir. Burada unutulmaması gereken nokta; ameliyatı cerrah yapar. Robot, cerrah ne yaparsa onun hareketlerini içeri aktarır. Yani cerrahın içerideki eli robotun koludur. Cerrah hastaya temas etmez ve hastaya dokunmaz. Hastanın yanında bulunan asistan, cerraha yardımcı olur.

Bu yöntemin birçok avantajı bulunmaktadır. Daha az ağrı, daha az yara izi ve daha hızlı işe dönüş imkânı vardır. Robotik teknik de ameliyatın neden olduğu sertleşme sorunu ve idrar kaçırma gibi hayat konforunu bozan durumlar çok daha az görülmektedir. Robotik ameliyatta kalıcı idrar kaçırma deneyimli bir robotik cerrahın yaptığı ameliyatta neredeyse sıfıra yakındır. Aynı şekilde sertleşme sorunu da açık ameliyata göre çok daha az meydana gelmektedir. Türkiye’de robotik cerrahi eğitimi almış, sertifikası olan uzman hekimler tarafından bu ameliyatlar yapılabilmektedir.